Việc dịch sách sang các ngôn ngữ khác có thể là một bước tiến lớn trong sự nghiệp viết lách của bạn. Sau nhiều tháng chăm chút cho quyển sách mới mới xuất bản của mình, đừng bỏ qua công đoạn thiết yếu mà đầy hứa hẹn là dịch sách sang các ngôn ngữ khác, giúp cho tác phẩm của bạn tiếp cận được với độc giả trên toàn thế giới và hiển nhiên doanh thu của tác phẩm cũng sẽ tăng vọt.
Nghe qua đúng là rất hấp dẫn, nhưng dịch sách không phải là công việc đơn giản. Dịch sách như thế nào mới hiệu quả? Làm sao để giữ trọn văn phong riêng và ý nghĩa của tác phẩm gốc, mà vẫn đảm bảo phù hợp với các nền văn hóa khác nhau? Đây chỉ là một trong số những thách thức đang chờ bạn.
Trong bài blog này, chúng ta sẽ cùng khám phá những khó khăn khi dịch sách và những lời khuyên hữu ích giúp tạo nên thành công cho một dự án dịch sách.
Những điều quan trọng cần cân nhắc khi dịch sách
Dịch sách là một quá trình phức tạp đòi hỏi nhiều công sức, kỹ năng và sự kiên nhẫn của dịch giả. Sau đây là một số điểm quan trọng mà bạn nên cân nhắc trước khi bắt đầu dự án dịch sách của mình Những điểm này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thành công của bản dịch.
- Xác định mục tiêu: Hầu hết các tác giả đều mong muốn thu hút thêm độc giả và gia tăng doanh số bán sách thông qua việc dịch sách sang các ngôn ngữ mới. Những mục tiêu này tuy hợp lý, nhưng chưa đủ cụ thể để giúp bạn dịch sách một cách hiệu quả. Bạn cần đặt ra các mục tiêu chi tiết hơn. Hãy tự hỏi bản thân: Cần ưu tiên điều gì hơn hết, doanh số bán sách hay xây dựng thương hiệu? Nếu mục tiêu là doanh số, bạn dự kiến bán được bao nhiêu bản? Còn nếu là xây dựng thương hiệu cá nhân, thì hình ảnh thương hiệu của bạn sẽ được xây dựng ra sao và thị trường trọng điểm của bạn là ở đâu? Mục tiêu càng rõ ràng, dự án dịch sách của bạn càng có nhiều cơ hội thành công.
- Giữ gìn giá trị cốt lõi: Điều khó khăn nhất trong việc dịch sách là làm sao thể hiện được hết giá trị cốt lõi của tác phẩm gốc (ví dụ như: văn phong, giọng điệu, cách chơi chữ hay các câu nói đùa) mà vẫn đảm bảo bản dịch diễn đạt trôi chảy và phù hợp với văn hóa (đặc biệt đối với các câu đùa, cách thể hiện lịch sử hay các tư tưởng chính trị). Điều này đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về ngôn ngữ và văn hóa đang nhắm đến.
- Từ tốn: Việc chạy deadline vốn là điều thường thấy trong ngành dịch sách. Tuy vậy, nêu chưa thấm nhuần được nội dung của sách thì không nên vội lao vào dịch ngay. Nhà cung cấp dịch vụ dịch sách mà bạn đang hợp tác cần phải đọc và hiểu kỹ toàn bộ nội dung sách, nắm bắt được phong cách viết của bạn và làm quen với tất cả các nhân vật trong truyện. Một mẹo dịch sách khá hay là dịch theo từng phần rồi dần dần hoàn thiện bản dịch.
Lựa chọn ngôn ngữ cho bản dịch
Để giúp xác định mục tiêu, bạn sẽ phải xác định ngôn ngữ cho bản dịch. Dưới đây là một số yếu tố chính giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp:
- Nhu cầu thị trường: Tìm hiểu nhu cầu của thị trường đối với thể loại và chủ đề sách của bạn là điều thiết yếu. Những thông số quan trọng bạn nên cân nhắc bao gồm doanh thu của các bộ sách cùng thể loại, xu hướng chọn sách trên mạng và thị hiếu của độc giả.
- Phù hợp văn hóa: Một chiến lược hiệu quả là ưu tiên chọn thị trường có đối tượng độc giả đã quen với chủ đề và bối cảnh trong sách của bạn. Bằng cách này, bạn có thể thăm dò phản ứng của độc giả đối với tác phẩm của mình trước khi mở rộng sang các quốc gia khác.
Chuẩn bị, đề phòng các vấn đề pháp lý
Để dịch và phát hành sách ở thị trường mới, nhà xuất bản của bạn cần phải thành lập mối quan hệ hợp tác làm ăn với nhà xuất bản tại thị trường mục tiêu. Bạn sẽ cần phải cẩn trọng với các hợp đồng hợp tác kinh doanh và các vấn đề pháp lý khác để tránh những tranh chấp hoặc vi phạm pháp luật có thể phát sinh.
Có những yếu tố được coi là bình thường ở nền văn hóa này lại có thể bị coi là xúc phạm hoặc không phù hợp ở nền văn hóa khác. Ở nhiều quốc gia, những hành vi thiếu tôn trọng đối với văn hóa của họ có thể dẫn đến các vụ kiện tụng nghiêm trọng. Để phòng tránh các vấn đề pháp lý, bạn nên tìm hiểu về phong tục và luật pháp của các thị trường mà bạn nhắm đến.
Chọn phương thức dịch phù hợp
Khi nói đến phương thức dịch sách, bạn có khá nhiều lựa chọn. Bạn có thể tự dịch, không thì hợp tác với người dịch sách chuyên nghiệp hay các công ty dịch sách. Chúng ta hãy cùng xem xét ưu nhược điểm của từng phương pháp.
- Tự dịch: Nếu bạn tự tin về khả năng ngôn ngữ và hiểu biết của mình về thị trường mục tiêu, bạn có thể cân nhắc việc tự dịch sách. Bạn có lợi thế trong việc dịch bằng phương thức này vì bạn đã hiểu rõ mọi ngóc ngách của cuốn sách của chính mình. Tuy nhiên, bản dịch vẫn có nguy cơ bỏ sót một số yếu tố văn hóa và pháp lý vì thiếu đi góc nhìn của người khác.
- Dịch giả Freelancer: Giao dự án dịch thuật cho các dịch giả chuyên nghiệp luôn là lựa chọn sáng suốt. Hiệu quả dịch thuật phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm và chuyên môn của dịch giả. Bạn nên chọn dịch giả có kinh nghiệm dịch đúng thể loại sách của bạn. Việc trao đổi thường xuyên là đặc biệt quan trọng vì dịch giả và tác giả cần phải thảo luận với nhau để tìm cách dịch phù hợp nhất.
- Công ty dịch sách chuyên nghiệp: Công ty dịch sách cung cấp cho bạn dịch vụ dịch chất lượng như bất kỳ dịch giả freelancer nào. Thêm vào đó là chuyên môn, công nghệ và năng lực dịch thuật của cả một đội ngũ.
Quy trình dịch sách
Quy trình dịch sách trên thực tế tuy có thể khác nhau tuỳ theo từng dự án, nhưng có 5 bước cơ bản để dịch sách hiệu quả như sau:
- Đọc tác phẩm gốc: Đây là bước chuẩn bị giúp người dịch soạn ra những thông tin cơ bản cần biết như văn phong tác giả, tiểu sử nhân vật, bối cách văn hoá, các địa điểm, v.v.
- Bản dịch thô: Bản dịch trong giai đoạn này là phiên bản đầu tiên. Trong giai đoạn này, người dịch chủ yếu tìm cách dịch nội dung sách sao cho chính xác mà vẫn thể hiện được hàm ý và sắc thái mà tác phẩm gốc muốn truyền đạt
- Biên tập: Nên có một dịch giả chuyên nghiệp khác thực hiện bước này. Người biên tập sẽ rà soát bản dịch thô và thực hiện các thay đổi cần thiết. Có một người chỉnh sửa bản dịch với góc nhìn khác biệt là rất quan trọng, đặc biệt là khi có những yếu tố văn hoá mà người dịch bỏ sót.
- Dò lại bản dịch: Có thêm một chuyên gia ngôn ngữ thứ ba đọc qua bản dịch giúp đảm bảo tính chính xác và nhất quán cho bản dịch.
- Chế bản điện tử: Sau khi bản dịch hoàn tất, tác phẩm sẽ được định dạng và lập mục lục Trước khi in ấn và xuất bản, sách sẽ được rà soát lại một lần nữa (rà theo ngữ cảnh)
Tham khảo thêm:
Chọn nhà cung cấp dịch vụ dịch sách phù hợp
Với đội dịch thuật chuyên nghiệp và yêu sách trên toàn thế giới, Dịch thuật CVN vừa là công ty dịch sách, vừa là đối tác đáng tin cậy của bạn. Chúng tôi là một công ty dịch thuật được tín nhiệm và đánh giá cao, luôn tuyển chọn những dịch giả bản địa có ít nhất 5 năm kinh nghiệm dịch sách. Đội ngũ dịch giả của chúng tôi bảo đảm mọi đầu sách luôn được dịch một cách chính xác, nhanh chóng và đáng tin cậy bất kể thể loại, định dạng.
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí về cách dịch sách hiệu quả.
Thông tin liên hệ: Dịch thuật CVN
Hotline: 0386.608.869
Địa chỉ: 228 Âu Cơ, Quảng An, Tây Hồ, Hà Nội
Email: dichtot@gmail.com